Kiedy senior nie radzi sobie z emocjami. Agresja u podopiecznego
Agresja u seniorów to często występujące zjawisko. Stwarzają oni zagrożenie zarówno dla siebie, jak również swoich opiekunów. Rozwija się stopniowo, osiągając w konsekwencji zaawansowany stopień. Zachowujące się agresywnie osoby starsze nie zawsze są świadome swojego postępowania, nie dostrzegają problemu, co znacznie utrudnia leczenie. Opiekun powinien poznać mechanizmy, jakie są odpowiedzialne za agresję u osób starszych. Dzięki temu jego reakcje będą skuteczniejsze.
Co odpowiada za agresję u seniorów?
Dlaczego właściwie się pojawia? Jakie są jej przyczyny? Jedną z nich jest demencja. Towarzyszy jej nerwowość i agresywne zachowania. Wynika to początkowo z bezradności, kiedy jeszcze chora osoba jest świadoma zmian, jakie postępują w jej organizmie, potem z kolei jest manifestacją niechęci do współpracy z kimkolwiek, również z opiekunem. Agresję wzbudza również ból, którego nie można całkowicie pokonać, a umożliwia on prawidłowe funkcjonowanie. Zdarza się, że podstawą agresywnego zachowania jest lęk, np. przed upływającym czasem czy samotnością. Pamiętać należy, że agresja jest wołaniem o pomoc, zwracaniem na siebie uwagi, wzbudzaniem zainteresowania u najbliższych. W ten sposób seniorzy usiłują przywołać swoich bliskich, z którymi utracili stały kontakt. Nie zawsze jest to jednak możliwe, dlatego rodzina decyduje się na pomoc opiekuna. Twoja rola polega na otoczeniu osoby starszej nie tylko opieką, ale też psychiczną troską.
Rozpoznanie agresji
Czy to już agresja czy po prosty zdenerwowanie? Każdy znajduje się w sytuacjach, które wywołują u niego nerwowość, co nie oznacza jeszcze agresji. Jeżeli jednak takie momenty zdarzają się często, to powinno wzbudzić Twój niepokój. Obserwuj swojego podopiecznego i postaraj się określić, co wywołuje u niego agresję. Taka osoba starsza może używać siły fizycznej w stosunku do tych, którzy znajdują się w jej najbliższym otoczeniu. Najczęściej jest to opiekun, dlatego powinieneś nauczyć radzić sobie z agresją u seniora. Rzuca przedmiotami, kopie, uderza pięściami, a także stawia opór, np. przy karmieniu czy porannej toalecie. Towarzyszą temu niekiedy wyzwiska, rozkazy i groźby. Agresywna osoba jest złośliwa, apatyczna, nieprzyjemna, niekiedy nie przypomina swoim zachowaniem samej siebie.
Czasami mamy do czynienia z zachowaniem bierno-agresywnym, czyli emocjami, które nie są okazywane bezpośrednio. Również w takim przypadku możemy rozpoznać problem. Osoba starsza zaciska pięści i uderza nimi w stół lub szafkę, przyjmuje dominującą postawę, zwraca się do innych w sposób nieprzyjemny, często na „TY”, a jej ruchy są dynamiczne oraz gwałtowne.
Możesz sobie z tym poradzić
Agresja to sposób postępowania, zmiany w psychice i zachowaniu. Będzie wymagała od Ciebie wiele cierpliwości. Musisz wykazać się zrozumieniem w stosunku do swojego podopiecznego, starają się znaleźć źródło problemu i to na nim się skoncentrować. Istotne jest, abyś w stosunku do niego był zdecydowany, stanowczy i pewny siebie, jednocześnie empatyczny i spokojny. Kieruj w jego stronę proste komunikaty, nie podnosząc przy tym głosu. W żadnym przypadku nie krytykuj seniora, a wyrażaj w sposób zrozumiały i łagodny swoje odmienne zdanie. Nie odpowiadaj agresją werbalną na agresję seniora, co tylko wzbudza w nim większe emocje, ale też skutkuje osłabieniem zaufania względem Ciebie. Możesz też zaobserwować, jakie przedmioty znajdujące się w domu szczególnie go denerwują. Usuń je, aby nie wywoływać niepotrzebnie negatywnych emocji.
Przed agresją nie powinno się uciekać, a próbować zahamować jej rozwój i pozbyć się jej przyczyn. Ona postępuje, doprowadzając w skrajnych przypadkach do trwałego uszczerbku na zdrowiu.