Osoby starsze i bezsenność. Jak możemy pomóc?

Aż połowa osób po 50. roku życia zmaga się z zaburzeniami snu, z czego ok. 20% uskarża się na przewlekłą bezsenność. Nieprzespane noce zdarzają się kilka razy w tygodniu, co skutkuje osłabieniem, a nawet wycieńczeniem organizmu. U niektórych dochodzi do skrócenia snu, seniorzy mogą mieć tendencje do wcześniejszego kładzenia się spać i wcześniejszego wstawania. Sen sprzyja regeneracji organizmu, którego w tym przypadku brakuje.

Obniżona aktywność fizyczna powoduje, że osoba starsza potrzebuje mniejszej ilości snu. Dorosły człowiek przeciętnie powinien spać 7-8 godzin, w podeszłym wieku już tylko 6 godzin. Jednak w wielu przypadkach nie osiąga się nawet tego skróconego czasu.

Co jest przyczyną bezsenności u osób starszych?

W starszym wieku pojawiają się choroby przewlekłe, niekiedy seniorzy zmagają się z kilkoma schorzeniami, które się na siebie nakładają. Ból mięśni, stawów i kości nie pozwala zasnąć, czy też wybudza seniora ze snu. Przyczyną problemu może być też zgaga, albo parcie pęcherza moczowego czy skurcze łydek. W spokojnym zaśnięciu przeszkadzają zmiany w układzie oddechowym i sercowo-krwionośnym. Bezsenność może być też jednym z objawów depresji i towarzyszyć stanom lękowym. Osoby starsze nie zawsze są pogodzone ze zmianami, jakie zaszły w ich życiu. Inny jest ich tryb dnia, jak też kontakty międzyludzkie. Nie potrafią sobie poradzić z ograniczonym kontaktem z bliskimi, co przekłada się na niepokój i stres. To kolejna przyczyna trudności w zasypianiu.

Odpowiednie warunki do snu

Sen wymaga odpowiedniego przygotowania otoczenia do wyciszenia się organizmu. Zadbaj o higienę snu swojego podopiecznego. W pomieszczeniu musi być ograniczony dopływ światła, a więc przydadzą się żaluzje i rolety. Jeżeli to możliwe, odizoluj pokój od wszelkich hałasów, dochodzących z zewnątrz. Warto też zmienić materac i poduszkę, aby były one dostosowane do preferencji seniora i odpowiadały jego potrzebom zdrowotnym. Temperatura w sypialni nie może być wysoka, dlatego przed pójściem spać podopiecznego wietrzymy pomieszczenie, wypełniając je świeżym powietrzem. Nie mniej ważne jest ubranie, w jakim Twój podopieczny śpi, tzn. powinno być luźne i nie może ograniczać jego ruchów.

Zaplanuj jego dzień

To, jak wygląda plan dnia seniora, w znaczącym stopniu warunkuje jakość jego snu. Kluczowe znaczenie ma aktywność fizyczna. Oczywiście nie zawsze będzie ona intensywna, co jest spowodowane ograniczeniami ruchowymi osoby starszej. Wystarczy jednak krótki spacer, a jeżeli stan zdrowia na to pozwala, to niech będzie to basen, jazda na rowerze czy zajęcia gimnastyczne dla seniorów. Postaraj się, aby Twój podopieczny w ciągu dnia miał dostęp do słońca, ponieważ sprzyja ono produkcji melatoniny i hormonu szczęścia. Kilka godzin przed snem postaw na relaks, odpoczynek i wyciszenie. Może pomóc seans z relaksującą muzyką lub ulubiony serial. Kolacja powinna być lekkostrawna i podawana na 2 godziny przed snem. W drugiej części dnia osoba cierpiąca na bezsenność nie powinna pić kawy i mocnej herbaty. Plan dnia musi być dobrze zaplanowany. Zadbaj o to, aby Twój podopieczny kładł się spać zawsze o tej samej porze, jednak nie może być to zbyt wcześnie.

Niekiedy wymaga zmiana dotychczasowych nawyków, innym razem wprowadzenie zupełnie innego harmonogramu dnia. W zaawansowanym stadium bezsenności konieczna jest jednak konsultacja z lekarzem, który najprawdopodobniej zaleci leczenie farmakologiczne.